Obecna sytuacja w kraju związana z pandemią koronawirusa wymusiła szereg zmian w przepisach oraz wprowadzenie wielu odstępstw i zmian. Sytuacja jest dla wszystkich nowa. Zarówno dla pracodawców jak i dla pracowników. Poruszyliśmy już temat zmian, które pojawiły się w odniesieniu do norm czasu pracy. Co jeszcze powinieneś wiedzieć?
Czy pracownik może odmówić wyjazdu w rejony, gdzie występuje koronawirus?
Kodeks pracy (art. 210 § 1) mówi o tym, że w sytuacji, kiedy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym fakcie przełożonego. W związku z tym kierowca, który musi wyjechać w rejony zagrożone koronawirusem, może odmówić wykonania takiego zadania.
Jeżeli kierowca zdecyduje się na wyjazd w regiony niebezpieczne, pracodawca powinien ocenić ryzyko związane z takim wyjazdem i zapewnić pracownikowi odpowiednie środki ograniczające ryzyko zakażenia wirusem oraz zapewnić środki, które zminimalizują potencjalne zagrożenie np. odpowiednie zaplanowanie trasy, tak aby kierowca w miejscu niebezpiecznym przebywał jak najkrócej lub wprowadzenie odpowiednich procedur bezpieczeństwa.
Co z pracą zdalną i czy odmowa świadczenia takiej pracy jest podstawą do pociągnięcia pracownika do odpowiedzialności?
Obowiązkiem pracownika jest stosować się do poleceń przełożonego, jeśli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub z samą umową o pracy. Odmowa wykonania polecenia pracodawcy może skutkować nałożeniem na pracownika kary porządkowej. Pracodawca może zastosować karę upomnienia lub nagany za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, jak również przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Co z badaniami okresowymi i szkoleniami BHP pracowników w czasie pandemii?
Prawo pracy określa zasady kierowania pracowników na badania lekarskie i przeprowadzania badań wstępnych, okresowych i kontrolnych pracownika. W związku z panującą pandemią wprowadzono łagodniejsze podejście do badań i szkoleń BHP, w tym:
- zawieszenie obowiązku okresowych i kontrolnych badań lekarskich pracowników do czasu odwołania stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego (warunek: wydanie terminowo skierowanie dla pracownika)
Niestety kierowcy mają szerszy pakiet badań wynikający z Ustawy o transporcie drogowym, więc powyższe nie ma zastosowania. Rekomendujemy kontakt z lekarzem medycyny pracy, aby upewnić się czy badania kierowców są wykonywane.
- utrzymanie obowiązku niedopuszczania do pracy pracowników bez orzeczenia lekarskiego, określającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku pracy, otrzymywanego przez pracownika podczas wstępnych profilaktycznych badań lekarskich;
- dopuszczenie możliwości przeprowadzania instruktażu ogólnego w formie samokształcenia kierowanego lub seminarium (o czasie trwania min. 3 h lekcyjne), w szczególności z użyciem środków komunikacji elektronicznej, wykorzystujących możliwość przesyłania obrazu i dźwięku (on-line).
[…]
Działania pracodawców przeprowadzane zgodnie z powyższymi propozycjami nie powinny obniżyć poziomu bezpieczeństwa pracy pracowników, a jednocześnie pozwolą zminimalizować ryzyko dalszego rozprzestrzeniania się koronawirusa SARS-CoV-2.
Źródło:
1. Inspektor Pracy